Een van de redenen voor het ontstaan van dit magazine is dat het medium van het kortverhaal een van de belangrijkste is in het sci-fi en fantasy genre. Historisch gezien bestond het gouden tijdperk van sci-fi vooral uit kortverhalen, kortverhalenbundels of novelles. Het tijdperk van de epische fantasyboeken die honderden pagina’s tellen is een relatief recent fenomeen. Decennialang waren de sci-fi magazines dé plaats bij uitstek om het beste van het genre te lezen.
Er is heel wat veranderd, maar het tijdschrift heeft nog steeds een belangrijke rol in de wereld van sci-fi en fantasy. Door de mainstreamificatie van SFF is het korte verhaal een van de belangrijkste plaatsen waar er nog volop geëxperimenteerd kan worden. Hier lees je de nieuwe ideeën, de minder conventionele. Vaak schept het ook al een idee van de verhalen van morgen. De meeste schrijvers die vandaag het genre domineren zijn ooit begonnen in dergelijke magazines, en we merken zelfs nu dat veel nieuwe stemmen hun start kenden in sci-fi en fantasy magazines.
Het is een beetje dubbel. Aan de ene kant is de magazine ver voorbij zijn gloriedagen, vooral als we kijken naar het lezersaantal. Aan de andere kant is dit het beste moment om sci-fi en fantasy magazines te lezen. Ze zijn diverser dan ooit, en terwijl het genre vroeger gedomineerd werd door een drietal magazines, zijn er vandaag de dag zodanig veel dat er een grote variatie aan aanbod is.
Dus! Een korte oplijsting van de magazines die vandaag zo interessant zijn.
De Grote Drie
Ik zal beginnen met de Grote Drie. Dit zijn niet meteen de interessantste, maar historisch zijn dit wel de belangrijkste, en ze worden nog steeds gepubliceerd. Een grote verandering die de magazinewereld gezien heeft in de laatste decennia is dat de meeste jonge, vernieuwende magazines enkel online gepubliceerd worden, maar deze drie worden nog steeds fysiek uitgegeven. Ik heb het over Asimov’s Science Fiction, Analog Science Fiction and Fact, en The Magazine of Fantasy and Science Fiction.
Asimov’s Science Fiction werd opgericht in 1977 en legt de focus meer op personages in plaats van harde wetenschap, in tegenstelling tot Analog. Het verschijnt tweemaandelijks met kortverhalen, gedichten en korte artikels over SFF.
Analog (daterende van 1930) focust zich daarentegen vooral op harde SF, waarbij wetenschap de belangrijkste rol moet spelen. De verhalen moeten enigszins realistisch en wetenschappelijk onderbouwd zijn.
The Magazine of Fantasy and Science Fiction werd eerst gepubliceerd in 1949 en zoals de naam doet vermoeden is het de enige van de grote drie die ook fantasy-verhalen publiceert. Ze verkiezen verhalen die georiënteerd zijn op personages en publiceren ook gedichten. Het SF-element mag redelijk klein zijn.
Deze drie magazines zijn nog steeds populair, maar de financiële barrière zorgt ervoor dat dit niet meer de meest gelezen magazines zijn. De populairste magazines in het SF-landschap zijn die die gratis te lezen zijn online. Dit reflecteert zich ook in de Hugo prijzen bijvoorbeeld. De laatste jaren domineren de gratis magazines de belangrijkste SFF-prijzen. Komt dit door de kwaliteit, of gewoon omdat ze gratis online te lezen zijn en daarom veel meer mensen bereiken?
Het huidige landschap van (online) magazines
Enkele van de grootste online magazines zijn Clarkesworld, Uncanny, Lightspeed, Apex, Beneath Ceaseless Skies, Strange Horizons en Tor.com. Elk van deze magazines heeft een redelijk specifieke niche. In het magazine landschap van vandaag zijn ze allemaal in staat om te overleven. Het is een mooi teken van de gezondheid van de industrie.
Clarkesworld Magazine is een van de belangrijkste online magazines. Je kan het ook perfect in paperback verkrijgen, maar in principe is het vooral online te doen. Hoewel het magazine principieel voor zowel fantasy als science fiction openstaat, is het in de realiteit vooral gefocust op science fiction. Clarkesworld bracht zijn eerste uitgave uit op 1 oktober 2006 en kent sindsdien maandelijkse verschijningen. Het is een van de belangrijkste digitale tijdschriften en heeft al heel wat prijzen gewonnen.
De laatste jaren kenmerkt Clarkesworld zich ook door heel wat verhalen te vertalen en te publiceren van Chinese origine. Het is een van de weinige magazines die er bewust voor kiest om vertaalde verhalen op te kopen en aan te bieden aan hun lezers. Er is ook een podcast editie.
Uncanny Magazine is ‘het’ magazine van de laatste jaren. Het is vrij recent, opgericht in 2014, en brengt tweemaandelijks een uitgave uit. Ook Uncanny heeft heel wat bekroonde werken gepubliceerd en is razend populair. Er is een gezonde mix van science fiction en fantasy en het magazine is gekend voor een zeer inclusieve focus, o.a. LGBTQ+, mensen met een beperking, personen van kleur, enzovoort. Enkel digitaal te lezen, met een podcast editie.
Lightspeed Magazine, ook enkel online beschikbaar, kent maandelijkse uitgaven sinds 2010. Elke uitgave bevat vier originele en vier eerder gepubliceerde verhalen. Ook Lightspeed heeft een podcast editie.
Apex Magazine bestaat sinds 2005 maar heeft even stilgelegen in 2019. De focus ligt voornamelijk op horror en sciencefiction. Oorspronkelijk was het een maandelijks magazine maar sinds de relaunch in januari 2020 is het tweemaandelijks. Tegenwoordig publiceren ze ook boeken. Het is waarschijnlijk het grootste online magazine met betrekking tot horror verhalen.
Beneath Ceaseless Skies werd opgericht in 2008 en is sindsdien een van de belangrijkste online magazines met betrekking tot pure fantasy verhalen. Elke twee weken wordt er een nieuwe uitgave uitgebracht met een tweetal verhalen. Een daarvan wordt telkens voorgelezen op de podcast.
Strange Horizons bestaat sinds 2000 en publiceert o.a. fictie maar ook heel wat gedichten en non-fictie. Uitgaven komen wekelijks uit, meestal één verhaal en een tweetal gedichten. Het is een vrij uniek tijdschrift vanwege haar grote focus op poëzie en essays. Het tijdschrijft heeft ook een grote internationale insteek.
Tor.com moet ook benoemd worden, hoewel het geen typisch magazine is. Tor is de grootste en meest bekroonde uitgever van fantasy en science fiction op dit moment. Hun onderuitgeverij tor.com publiceert vooral novelles en fictie van kortere aard. Op hun website tor.com publiceren ze sporadisch kortverhalen van grote namen in de SFF-wereld. Een echt magazine kan je het niet echt noemen, maar het blijft een belangrijke speler in de wereld van het korte verhaal.
De podcast in SFF magazines
De meeste van de bovengenoemde magazines hebben tegenwoordig een podcast-element. Er zijn ook enkele magazines waarbij hun podcast het voornaamste medium voor hun verhalen zijn. Een van de belangrijkste spelers hierin is Escape Artists, Inc, een bedrijf dat de grootste podcast-georiënteerde magazines publiceert:
Escape Pod werd opgericht in 2005 en publiceert vooral science fiction. Ze hebben een voorkeur voor wetenschap en hoopvolle verhalen. Ze verkiezen verhalen die zich lenen tot een audio-versie. Ze bieden een gezonde mix tussen zowel nieuwe verhalen als oudere die nog niet eerder in audio beschikbaar waren. Wekelijkse afleveringen.
Podcastle kwam drie jaar later op de markt en publiceert vooral fantasy. Ook hier is er sprake van wekelijkse afleveringen.
De derde podcast van Escape Artists is Pseudopod, een magazine dat sinds 2006 horror-verhalen publiceert.
Heel bekend is ook LeVar Burton Reads. Levar Burton was een zeer succesvolle host van een televisie voor kinderen over literatuur. Vandaag de dag zijn heel wat volwassenen fan van deze podcast, waarin hij verhalen uitkiest die hij zelf heel goed vind en die voorleest. Deze verhalen zijn meestal van speculatieve aard, en Levar Burton is duidelijk veel bezig met de huidige korte SFF fictie.
Verder heb je nog StarShipSofa (verhalen en non-fictie), Tales to Terrify (wekelijkse horrorverhalen) en de Drabblecast (heel korte verhalen)
Behalve magazines zijn er ook heel wat podcasts die een langdurig narratief verhaal vertellen. Je kan ze ook wel “audio drama’s” noemen. Denk maar aan Welcome to Nightvale, King falls AM, Wolf 359, Among the Stars and Bones en anderen. Interessant is ook The Vela, een digitaal boek als audio drama gepubliceerd en geschreven door heel wat grote namen- o.a. Becky Chambers, SL Huang, Rivers Solomon en Yoon Ha Lee.
Nieuwe, gespecialiseerde of opmerkelijke magazines
Het leuke aan de magazinewereld van vandaag is dat er een grote variatie is. Er is plaats voor heel wat magazines die pakweg een halve eeuw geleden nooit een publiek zouden gevonden hebben. Enkele voorbeelden:
- Khōréō, een driemaandelijks magazine met verhalen geschreven door immigranten of mensen van een diaspora
- Mermaids monthly, een maandelijks magazine vol verhalen over zeemeerminnen
- FIYAH, een driemaandelijks magazine met verhalen door en over personen van kleur van de Afrikaanse diaspora
- Samovar, een magazine van internationale speculatieve fictie in vertaling (dochtermagazine van Strange Horizons)
- Daily Science Fiction, stuurt je dagelijks een mail met een speculatief verhaal (ook op de website lezen)
- Flash Fiction Online, maandelijkse uitgaven vol verhalen tussen de 500 en 1000 woorden
- Tales & Feathers, een splinternieuw magazine vol slice-of-life verhalen (‘een dag in het leven van’, maar dan SFF)
- Fantasy magazine, een offshoot van Lightspeed met een focus op fantasy verhalen
- The Deadlands, een nieuw maandelijks magazine met verhalen, gedichten en non-fictie over “de andere werelden, over het einde dat we hier meemaken en het begin dat we elders vinden” (thema de dood, met andere woorden)
- Augur Magazine, legt de focus op ongewone perspectieven
- Cossmass Infinities, volledig gefinancierd door één persoon heel passievol voor kortverhalen
- Apparition Lit, driemaandelijks magazine met kortverhalen, gedichten en heel korte verhalen
- Baffling Magazine, driemaandelijks magazine van heel korte verhalen die vaak een queer element hebben
- Metaphorosis Magazine, maandelijks magazine met een focus op veganistische thema’s
- Constelación Magazine, driemaandelijks magazine met verhalen leesbaar zowel in het Engels als het Spaans
…en nog veel meer! Ik denk dat de boodschap duidelijk is: er is een grotere diversiteit in magazines en thema’s dan ooit tevoren. Er zijn heel wat magazines met een zeer specifiek thema. Het Engelstalige landschap van het speculatieve magazine is gezond en levend!
Poëzie magazines
Zoals je in de vorige stukjes al merkte zijn er heel wat magazines van kortverhalen die ook poëzie publiceren. Dit is ontzettend belangrijk, want heel wat gewone SFF fans lezen geen poëzie, maar worden vaak toch geconfronteerd met de enge wereld van het gedicht. Toch zijn er ook enkele magazines die enkel (of als grootste focus) poëzie publiceren.
star*line is het officiële gedrukte tijdschrift van de Science Fiction and Fantasy Poetry Association (SFPA). Het werd opgericht in 1978 en publiceert heel wat speculatieve gedichten. In een uitgave vind je ook interviews, artikels, recensies, nieuws en brieven van leden en informatie betreffende de SFPA. Het is een van de belangrijkste publicaties in de wereld van speculatieve poëzie.
Eye to the Telescope is een gratis online driemaandelijks magazine van de SFPA. Het werd opgericht in 2011 en heeft elke uitgave een andere uitgave. Het redactioneel beleid verandert ook met elke uitgave. Hierdoor verschilt Eye to the Telescope vaak van uitgave tot uitgave. Zie het als een kleinere, laagdrempelige versie van star*line met een specifiek thema per uitgave.
Dreams & Nightmares is een online en gedrukt tijdschrift van David C. Kopaska-Merkel, een van de belangrijkste figuren in speculatieve poëzie. Het werd opgericht in 1986 en publiceert nog steeds gedichten.
De jaarlijkse Rhysling Anthology is geen magazine, maar wel waarschijnlijk de belangrijkste publicatie om te verkrijgen als je fan bent van speculatieve poëzie. Deze anthologie verschijnt elk jaar en bevat alle genomineerde gedichten voor de Rhysling Award. Je kan het dus een beetje zien als een verzameling van de beste gedichten van het afgelopen jaar.
Goran Lowie
Goran Lowie is een ace/aro leerkracht Niet-Confessionele Zedenleer in het plattelandse Diksmuide. In zijn verwoede pogingen om aan zijn halfdode geboortedorp te ontsnappen is hij uiteindelijk bij speculatieve fictie en gedichten beland. Hij betreurde het gebrek aan aandacht voor de internationale speculatieve kunsten in de lage landen zodanig dat hij besloot om dit magazine op te richten.
Zijn echte obsessie met het genre begon met de overgelijkbare werken van Ursula K. Le Guin, en zijn hart bleef daar voor eeuwig. Andere favoriete auteurs zijn o.a. Patricia A. McKillip, Mary Soon Lee, John Wiswell, Robert Silverberg en Italo Calvino. Je kan hem vinden op Twitter @GoranLowie, waar hij vooral in het Engels tweet over vanalles en nog wat, maar vooral eigenlijk dingen die niet het tweeten waard zijn.
Be First to Comment